Կենսատու պատմութիւններ, խմորուած յուշեր
Aylin Vartanyan
Գոհարիկ մեծմամայիս մասին ամէնէն վառ յուշերս իր մշտաշարժութիւնն ու կերակուր պատրաստելու բացառիկ ձիրքն են։ Ան կրնար տան մէջ գտնուած որեւէ ուտելիք քով-քովի դնել եւ համեղ ճաշ մը պատրաստել։ Մեծմայրս այնպիսի անձ մըն էր, որ իր կեանքը կ՚իմաստաւորէր անդադար ճաշ պատրաստելով եւ սիրելիներուն կերակրելով (երբեմն ստիպողաբար)։ Թերեւս այսպիսով ան գտած էր ընտանիքին պատմութիւնները (չ)պատմելու կերպը։ Ուրսուլա Քէյ Լը Կուէն քննական մօտեցում ցուցաբերեց գրականութեան մէջ հերոս հասկացութեան նկատմամբ՝ իր «Տոպրակ-պայուսակի տեսութիւնը ստեղծաբանութեան մէջ» փորձագրութեան մէջ։ Հերոսական պատումներու փոխարէն, որոնք յաճախ ժամանակի ընթացքին քանդիչ ուժի կը վերածուին, ան առաջարկեց տոպրակի գաղափարէ մեկնած փոխադրողի պատումներ։ Հերոսի մը զէնք կրողի կերպար մը ըլլալու փոխարէն, ան մեզի յիշեցուց, որ առաջին մշակութային գործիքը տոպրակ-պայուսակն էր, որ կ՚օգտագործուէր ոչ թէ սպաննելու, այլ կրելու եւ պահելու։ Այս տեսակէտը, որ կը վայելէ նեցուկը նաեւ մարդաբան Էլիզապէթ Ֆիշըրի, պատումի կեդրոնին կը դնէ գոյատեւումը, սնուցումն սնուցումն ու ձեւափոխումը։
Անտեսանելի ըլլալու ապահովութիւնը
Lerna Babikyan
Հօրենական մեծհայրս՝ Ստեփանը, 1915-էն պրծած է Թոքաթ-Էրպայէն՝ փախչելով կնոջական հագուստներով եւ դէմքը ցեխածածկ՝ քանի մը կին ազգականներու եւ դրացիներու օգնութեամբ եւ աղօթքով։ Ան այդպէս փախած է, որպէսզի անտեսանելի մնայ. «մի՛ տանիք զայն, ան տգեղ է» խօսքերը ազատած են զինք՝ դարձնելով վեց զաւակներով ընտանիքի միակ փրկուողը, 7 տարեկանին։ Մօրենական մեծհայրս՝ Սարգիսը, ծնած է Սինոպ-Կերզէ, զամբիւղագործութեամբ եւ գիւղատնտեսութեամբ զբաղող ընտանիքի մը մէջ։ Փոքրուց հայերէն չէ սորված ու մեծցած է ինքնութիւնը թագցնելու նշանակութիւնը կարեւորուած գտնելով։ Երբ երբեմն իր յուշերուն մասին կը հարցնէի, անմիջապէս չէր պատասխաներ, յետոյ կամաց-կամաց կը յիշէր իր գիւղի բնութեան գեղեցկութիւնը եւ վերջապէս կը սկսէր խօսիլ տհաճ յուշերուն մասին։
Սպասում
Susan Arpajian Jolley
Այս շաբթուան սիւնակին մէջ ձեզի կը ներկայացնենք Միացեալ Նահանգներէն Սիւզան Արփաճեան Ճոլիին գրութիւնը՝ իր մեծ մօր մասին։ Բարռեսիա Գոլէքթիվը իր «Քով-քովի» հանդիպումներուն ընթացքին որոշ ժամանակ մը արծարծեց մեծ մամաներու դերակատարութիւնը։ Մեր անդամներու գրութիւններէն ետք, պատիւ ունեցանք ստանալ Սիւզան Արփաճեան Ճոլիի գրութիւնը, զոր կը կիսենք ձեզի հետ։ Գրութեան անգլերէն բնաբանը կրնաք կարդալ Ակօսի անգլերէն լեզուով կայքին վրայ։ Բարռեսիա Գոլէքթիվի անունով կու գանք շնորհակալութիւն յայտնելու Սիւզան Արփաճեան Ճոլիին այս գրութեան համար։
Քոնիա Էրէկլիէն Պոլիս. եաեայիս պատմութիւնը
Dença Değirmenci
Իր պսակին էր, որ եաեաս առաջին անգամ մտաւ եկեղեցի, եւ այդ ալ իր հարսանեկան հագուստով։ Ան շատ հմայուած էր եկեղեցւոյ շքեղութեամբ, որ նոյնիսկ տարիներ անց աչքերը նոյն հիացմունքով կը փայլէր ամէն անգամ, որ այդ օրուան մասին խօսէր։ Այնուամենայնիւ, որքան որ ալ հմայուած էր, ան իր աչքերը միշտ վար պահած էր հարսանիքին ատեն, որպէսզի հրաւիրեալները չըսէին, թէ «հարսը անատոլիայէն է, այնպէս մը կը նայի կարծես թէ բան մը չէ տեսած»։ Անթիւ պատմութիւններուն մէջէն թերեւս այս մէկը զիս շատ կը յուզէ։
Ջութակ, պսակ եւ դարաւոր կեանք
Tamar Gürciyan
Ինծի համար այս ջութակը երկու աշխարհներու միջեւ խրուած կեանքերու յուշն էր՝ կնոջ մը կեանքը, որ անցեալի ծանրութիւնը շալկած պայքարեցաւ նոր կեանքին յարմարուելու եւ՝ նախահայրերուս, որոնք, ի հեճուկս ամէն բանի, վերապրեցան, ապրեցան եւ սիրեցին կեանքը։ Այս ցուցահանդէսով կը յուսամ, որ լոյս աշխարհ կը բերեմ անկողինի տակ պահուած լուսանկարներն ու ջութակը, անցեալի ցաւը, կորուստներն ու անցեալի մոռցուած պատմութիւնները՝ յոյսին քիչ մը աւելի մօտենալով։